New Page 1
Anasayfa  İletişim   Diplomat Magazine

New Page 1

New Page 1

 

HIZLI GELİŞME MODELİ

 
Belarus ekonomisi daha çok endüstriye dayanıyor. Ülkedeki doğal kaynakların yeterli olmamasına ve Sovyetler Birliği’nden ayrılma sonrasında yaşanan ekonomik çalkantılara rağmen, ekonominin kendisini hızla toparlaması sayesinde, 2008 yılında, Belarus, dünyanın en hızlı ekonomik büyümeye ulaşan yedinci ülkesi oldu.
 
Ağır sanayinin önderliği
 
Belarus’un ekonomik büyümesindeki en büyük pay, hiç kuşkusuz Sanayi sektörüne ait. Milli gelirin yaklaşık üçte biri sanayi sektöründen sağlanıyor. Sanayi ürünleri, toplam ihracatın da yüzde 90’ını oluşturuyor. Ülkedeki yaklaşık 100 değişik sanayi kolunda faaliyet gösteren 20 000 kadar firma var. Makine üretimi ve metalürji alanında faaliyet gösteren firmalar lider konumunda.
 
Örneğin, kısaca MAZ adıyla bilinen “Minsk Otomobil Fabrikası”, otomobil, kamyon ve otobüs üretiyor. MAZ, bu alanda bütün BDT ülkeleri içinde en büyük kuruluş olma özelliğine sahip. 2007 yılında, 23429 otomobil, 7809 kamyon ve 1609 otobüs üretmiş. Merkezi Zhodino şehrinde olan BelAZ fabrikası ise, maden ocaklarında ve taş ocaklarında kullanılan makinaların ve araçların üretiminde bir dünya markası. Tek başına, dünya pazarının yüzde 30’unu elinde tutuyor.
 
Traktör ve tarım makinaları üretimi de Belarus’un çok ileri olduğu diğer bir alan. Kısaca MTZ markasını kullanan “Minsk Traktör Fabrikası” dünyadaki 8 büyük traktör üreticisinden biri. Tarım makinaları üreten Gomselmash ise, ürünlerini bütün BDT ülkelerine satıyor. Ülkede ayrıca, inşaatlarda ve karayolu yapımlarında kullanılan makinaları üreten veya başta troleybüs olmak üzere, belediyelerin ihtiyaçlarını giderecek çeşitli araçlar ve makinalar üreten “Amkodor” ya da “Belkommunmash” gibi firmalar faaliyetlerini sürdürüyorlar.
 
Petrokimya
 
Televizyon, buzdolabı veya çamaşır makinası gibi her türlü elektrikli ev aletlerinden bisiklete, optik cihazlardan çeşitli boru tiplerine kadar geniş bir üretim yelpazesine sahip olan Belarus’ta, kimya ve petrokimya sanayii de oldukça ileri durumda bulunuyor ve piyasaya çok çeşitli ürünler sunabiliyor. Örneğin, suni gübre üreten “Belaruskali” firması, dünya suni gübre ihracatının yüzde 16’sını gerçekleştiriyor. Kimyasal elyaf konusunda Avrupa’nın önde gelen ülkelerinden olan Belarus, cam elyafı alanında da bütün BDT ülkelerinin ihtiyacını tek başına karşılıyor. Petrokimya ürünleri konusunda uzmanlaşmış büyük Belarus firmalarından biri olan “Belneftekhim”, 2008 yılından bu yana Türkiye’de de faaliyet gösteriyor. Türkiye ve Orta-Doğu piyasalarında genişlemeyi hedefleyen Belneftekhim, akrilik elyaf, jeotekstil keten, viskoz filament ipliği ve parafin gibi günlük hayatta pek akla gelmese de, aslında kullandığımız bir çok ürünün içinde yer alan maddeleri pazarlıyor.
 
Tarım ve hayvancılık
 
Belarus ekonomisinin diğer bir önemli kolu olan tarım sektörü aynı zamanda tarım endüstrisinin de başlıca katmanı durumunda bulunuyor. Hayvan besiciliği açısından bakıldığında, 2008 yılı rakamlarına göre, ülkede 4 milyondan fazla büyükbaş hayvan var. Zaten, süt üretiminde Belarus, bütün BDT ülkeleri içinde birinci, Avrupa’da ise 4.sırada yer alıyor. Belarus’un çiftlik arazilerinin toplamı 90 000 km2’yi bulmuş durumda. En çok üretilen tarım ürünü ise: patates. Dünyanın yedinci patates üreticisi olan ülkedeki yıllık ürün miktarı 8 milyon tonu geçiyor. Ülkede ayrıca buğday vs. gibi hububat da yetiştiriliyor ama Belarus bir de keten üretimi ile ünlü. Keten lifi üreten başlıca ülkelerden biri olarak, keten ekiminde dünyanın ilk 5 ülkesi arasında yer alıyor.
 
Serbest Ekonomi Bölgeleri
 
Belarus’ta 6 adet “Serbest Ekonomi Bölgesi” kurulmuş: Brest, Vitebsk, Gomel-Raton, Grodnoinvest, Minsk ve Mogilev Serbest Ekonomi Bölgeleri. Yani, her Belarus vilayetinin bir serbest bölgesi var ve bunlar ekonomik kalkınmanın önemli araçları sayılıyor. Bu ticari bölgeler, içinde bulunan firmalara vergi seçenekleri, vergi indirimleri ve gümrük serbestisi gibi olanaklar sunuyor. İçlerinde tesis kurup üretim yapmak da mümkün. Devlet, yatırımcılara bir çok kolaylıklar ve garantiler sağlamış. Bu serbest bölgelere hem Belarus’lu firmalar, hem de yabancılar gelip yerleşebiliyorlar.
 
2008 yılı rakamlarına göre, Serbest Ekonomi Bölgelerinde faaliyet gösteren firmalar, 290 milyon dolar tutarında yabancı yatırım sağlamışlar. En fazla yabancı yatırımı ise, en batıdaki kent olan Brest getirmiş. İkinci sıradaki Minsk’i ise Gomel-Raton Serbest Bölgesi takip ediyor. Yine aynı yılın rakamlarına göre, bütün bu serbest ekonomi bölgelerinde yerleşik olarak faaliyet gösteren firma sayısı: 260.
 
Bazıları, Belarus ekonomisini “Sosyal yönelimli pazar ekonomisi” diye adlandırıyorlar. Bunun sebebi ise, bir çok fabrikanın ve ekonomik kuruluşun devletin elinde olması. Bağımsızlık sonrasında özelleştirilen bazı kuruluşlar, daha sonra yeniden devletleştirilmiş. Bu durum Batı’da bazı eleştirilere neden olsa da, Belarus ekonomisinin istikrarlı bir biçimde büyüdüğü ve refahın arttığı bir gerçek. Genel açıdan bakıldığında, Belarus’un hem yeterli ekonomik potansiyele, hem de kaliteli bir insan gücüne sahip olduğu görülüyor. Bu çerçevede, ülkede refahın artması ve insanların daha mutlu bir yaşama kavuşması hiç de şaşırtıcı değil.

 
 

SAYFA GÖRÜNÜMÜ >>
Geri

Anasayfa

New Page 1